2021 жылы өндірістегі жазатайым оқиғалардан зардап шеккен адамдар саны 2,1 мыңды құрады, бұл былтырғыдан бірден 4,9% көп. Оның ішінде 176 адам қайтыс болды. Топтық жазатайым оқиғалардан 240 адам, кәсіптік аурудан 351 адам, уланудан 47 адам зардап шекті.
Зардап шеккендердің көпшілігі өңдеу өнеркәсібінде жұмыс істейді: 572 адам, бір жыл бұрынғыдан 10% көп. Тау-кен өнеркәсібі де ең жарақаттанатын салалардың қатарында: 444 адам, 2020 жылмен салыстырғанда бірден 27,2% көбейді.
Әрбір төртінші (тіпті одан да жиірек) қайғылы жағдай Қарағанды облысында орын алды: 2021 жылы мұнда бірден 537 жұмыскер зардап шекті, бұл бір жыл бұрынғыдан 21,2% көп. Дегенмен, таңданатын ештеңе жоқ: атышулы «АрселорМиттал Теміртау» компаниясының негізгі қызметі Қарағанды облысында шоғырланған. Өткен айда inbusiness.kz осы кәсіпорында қатарынан бірнеше жазатайым оқиға болғаны туралы және кейбір мәліметтерге сәйкес, өндірісте болған жазатайым оқиғалардың саны халыққа жеткен мәліметтен бірнеше есе көп болуы мүмкін екенін, бірақ оның барынша жасырылатынын жазған болатын. Мұндағы қайғылы оқиғалар тізбегі туралы liter.kz де хабарлады, арасында маусым айында төрт адамның қайтыс болғаны да айтылады.
Өз кезегінде Парламент Мәжілісінің депутаттары премьер-министр Әлихан Смайыловқа «АрселорМиттал Теміртау» компаниясының басшыларын қызметкерлердің өліміне қатыстыруды талап етіп, өтініш білдірді. «Соңғы 10 жылда бұл кәсіпорында жиырмадан астам жазатайым оқиға орын алып, 41 адам зардап шекті. 16 жыл ішінде шахталарда 109 адам қаза тапты», — деген депутаттар шетелдік компанияның ҚР азаматтарының өмірі мен денсаулығына ақша үнемдейтінін жеткізді. Өкінішке қарай, компаниядағы проблемалар бір емес, ондаған жыл бойы шешілмей келе жатыр (1, 2).
«АрселорМиттал» компаниясында жарақаттанудың көп екені және ҚР экологиясына шексіз зиянның көзі екені көптен бері айтылып келеді. Жасыратыны жоқ, Қарағанды облысындағы экологиялық жағдай нашар. Атап айтқанда, жақында ҚР ірі қалаларының ішінде ауаның ластану деңгейі бойынша ең қауіпті қала Қарағанды екенін жазған болатынбыз.
Бұл ретте биылғы жылдың қаңтар-шілде айларында қоршаған ортаны қорғауға бағытталған күрделі инвестицияның көлемі бір жыл ішінде құндық мәнде 43,9% азайып, небәрі 39,2 млрд теңгені құрады. Анықтама үшін: 2021 жылдың сәйкес кезеңінде бұл көрсеткіш 69,8 млрд теңгені құрады, бұл оның алдындағы жылдан 10,7% аз.
Бір қызығы, егер биылғы жылы Қарағанды облысының үлесіне салаға салынған инвестицияның жалпы көлемінің кем дегенде 20%-ға жуығы тиесілі болса, бір жыл бұрынғы осы кезеңде небәрі 3,7%-ды құраған. Өңірдегі экологиялық мәселелерге қатысты жағдайдың негізгі кінәлілері аймақтың экологиялық қауіпсіздігіне, сондай-ақ апаттар орын алатын кәсіпорындарды жаңғыртуға инвестиция салуға асығар емес сияқты.
Бұл ретте ҚР ІЖӨ-ден қоршаған ортаны қорғауға бағытталған инвестициялардың үлесі биылғы жылдың бірінші жартыжылдығында бір жыл бұрынғы 0,17%-ға қарағанда 0,08%-ды ғана құрады. Жалпы, 2021 жылдың он екі айында көрсеткіш 0,2%-ды құрады. Соңғы бірнеше жылда үлес 0,06%-дан 0,22%-ға дейін өзгерді.
