Қазақстанда цифрландыру мен диджитализация деңгейі жоғары және әлі де өсуде. Мәселен, биыл Қазақстан БҰҰ мониторингіне енген 193 елдің ішінде электронды үкіметті дамыту бойынша 28-орынға тұрақтады, ал 2020 жылы 29-орында болған еді. Елдің индексі (E-Government Development Index, EGDI) 0,86 тармақты құрады. Бұл ТМД және Орталық Азия елдері арасындағы ең жоғары көрсеткіш, сонымен қатар Қазақстан Ирландия, Канада, Италия, Бельгия, Чехия және т. б. сияқты дамыған елдерден айтарлықтай озып кетті.
EGDI электрондық үкіметтің үш маңызды аспектісінің жиынтық өлшемі: онлайн қызметтер, телекоммуникация байланысы және адами әлеуетті ұсыну. Елдің веб-сайтының даму үлгілерін бағалаумен қатар, индекс елдің қолжетімділік пен қатысуды жақсарту үшін ақпараттық технологияларды қалай пайдаланатынын талдау арқылы қолжетімділік сипаттамаларын (инфрақұрылым және білім деңгейі) қамтиды.
Сонымен қатар, E-Participation Index (EPI) рейтингінде Қазақстан 15-орынға ие болды, бұл әлемдегі ең күшті көрсеткіштердің бірі. EPI индексі EGDI-ны толықтырады және азаматтардың сұрау арқылы немесе ашық ақпаратқа қол жеткізуін, мемлекеттік саясат пен қызметтерге қатысуы мен талқылауын, сондай-ақ саясат, қызмет және олардың ұсынылуы туралы бірлескен электронды шешімдер қабылдау арқылы халықтың мүмкіндіктерін көрсетеді.
Мұндай оң көрсеткіштерге үкіметтің бастамалары әсер етіп отыр. Мәселен, елімізде 10 мемлекеттік қызметтің 9-ы цифрландырылған, бүгінде оны Egov.kz порталында онлайн немесе сәйкес қосымша арқылы алуға болады. Сол сияқты, мобильді қосымшалар арқылы, айталық, зейнетақы активтерін (Enpf.kz) басқаруға, «электрондық емханаға» (Damumed) кіруге және т. б. болады.
Сонымен қатар, қаржы секторы (банктердің веб-сайттары мен қосымшалары, онлайн сақтандыру, брокерлік қызметтер және т. б.), өнеркәсіп, құрылыс, логистика, телекоммуникация, мәдениет және демалыс және т. б. бар. Елді цифрландыруға тікелей әсер еткен ірі компаниялардың мысалдарын келтірдік.
Естеріңізге сала кетейік: 2021 жылы ҚР-дағы 6 мен 74 жас аралығындағы интернетті пайдаланушылардың (ұялы байланыстарды қоса алғанда) үлесі бірден 92,9%-ды құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 4,7 пайыздық тармаққа жоғары. Сонымен қатар, аймақтар арасындағы айырмашылық айтарлықтай қысқарды. Мәселен, ауылдық жерлерде бұл көрсеткіш 2020 жылғы 85,5%-дан 2021 жылы 90,7%-ға, ал қалалық жерлерде 90,1%-дан 94,4%-ға дейін өсті, бұл қала мен ауыл арасындағы алшақтықты 4,6 пайыздық тармақтан 3,7 пайыздық тармаққа дейін қысқартты.
Айтпақшы, биылғы тамыз айында Speedtest Global Index деректері бойынша Қазақстандағы мобильді интернеттің орташа жылдамдығы 22,1 Мб/с құрады, бұл бір жыл бұрынғы көрсеткіштен 11,4% жоғары. Салыстыру үшін: көрші Ресейде бұл көрсеткіш 21,2 Мб/с құрады. Орталық Азия елдерінің ішінде ҚР-дан кейін Қырғызстан (20,2 Мб/с), одан кейін Өзбекстан (15,1 Мб/с), одан кейін Тәжікстан (7,8 Мб/с) келеді.
Сонымен қатар, цифрлық эволюция бойынша 90 ірі экономиканың Digital Intelligence Index рейтингінде Қазақстан цифрландырудың даму жылдамдығы бойынша 20-орынға ие болды. ҚР цифрлық әл-ауқатты одан әрі дамыту бойынша ең перспективалы елдердің қатарына енді. Сондай-ақ DSGI 2021 цифрлық дағдылары бойынша 134 елдің рейтингінде Қазақстан 43-орынға ие болды, бұл елдегі цифрлық технологиялардың сенімділігінің, тұрақтылығының және тиімділігінің айтарлықтай жоғары деңгейін көрсетеді.
