Қазақстандағы байланыс Орталық Азиядағы ең жылдам және қолжетімді екені туралы бұрын жазған болатынбыз. Халықаралық электрбайланыс одағының (International Telecommunication Union, ITU) 2022 жылға арналған жаңа деректері бұл үрдістің тұрақты екенін және Қазақстандағы ұялы байланыс пен мобильді интернеттің қолжетімділігі Орталық Азиядағы көршілеріне қарағанда айтарлықтай жоғары екенін растайды.
2022 жылы Қазақстанда ұялы байланысқа (әр 30 күн сайын берілетін 70 минуттық әмбебап пакет және 20 SMS) шығындар жан басына шаққандағы жалпы ұлттық табыстың (ЖҰТ) 0,52%-ын ғана құрады. Оның үстіне Өзбекстан мен Түрікменстанда көрсеткіштер ҚР-дан онша ерекшеленбесе (тиісінше 0,59% және 0,6%), Қырғызстанда 2,89%, ал Тәжікстанда жан басына шаққандағы ЖҰТ-тың бірден 3,39%-на жетті. Орташа әлемдік көрсеткіш 0,9%, ТМД елдерінде 0,6%.
Дәл осындай жағдай мобильді интернетте де байқалды: ҚР-да айына 2 ГБ жылдық тариф жан басына шаққандағы ЖҰТ-тың 0,83%-ын құрайды. Өзбекстанда бұл көрсеткіш біршама жақын (0,85%) болса, Қырғызстанда 1,21%, Түрікменстан мен Тәжікстанда әлдеқайда жоғары (тиісінше 2,34% және 4,76%). Әлемдік орташа көрсеткіш 1%, ТМД елдерінде 0,9%.
Нәтижесінде 2022 жылы Қазақстанда ұялы байланысты да, мобильді интернетті де қамтитын кешенді тариф (ай сайынғы 70 минут, 20 SMS және 500 Мб интернет) пайдаланушыларға жан басына шаққандағы ЖҰТ-тың 0,95%-ын ғана, ал Өзбекстан мен Түрікменстанда тиісінше 1,02% және 1,17%, Қырғызстан мен Тәжікстанда — жан басына шаққандағы ЖҰТ-тың тиісінше бірден 2,73% және 2,95%-ын құрайды. Әлемдік орташа көрсеткіш 1,5%, ТМД елдерінде 1%.
Сонымен қатар: 2021 жылмен салыстырғанда ҚР-ның 2022 жылғы көрсеткіштері жақсарды (толық мәліметтерді кестелерден көруге болады).
Еске салайық, бүгінде Қазақстанда үш ұялы байланыс операторы бар: Beeline, Tele2/Altel және Kcell/Activ. Сонымен қатар, елде виртуалды ұялы байланыс операторлары жұмыс істейді (біз MVNO секторы туралы да жазғанбыз) — мысалы, ForteBank-тің ForteMobile-ы.
ҚР ұялы байланыс операторлары пайдаланушыларға әр талғамға сай әртүрлі пакеттер мен акцияларды ұсынады. Банк секторының виртуалды операторларының ұсыныстары ерекше қызығушылық тудырады, өйткені бұл жағдайда ұялы байланыс қызметтерінен басқа, клиенттер басқа да бірегей қызметтерді алады.
Мысалы, ForteMobile-де енді жарнамалық кезең бар: желіге 2023 жылдың 31 мамырына дейін қосылған кезде Forte мобильді банкингінің пайдаланушылары алты айлық ұялы байланысты ұтып алады, яғни 2023 жылдың соңына дейін өз нөміріне ай сайынғы тегін қызмет алады. Жеңімпаздар 2023 жылдың 15 маусымында жарияланады.
Сонымен қатар, қазір Forte қосымшасының белсенді пайдаланушылары үшін жеңілдікті тарифтер қолжетімді:
• Gold: 120 минут, 50 SMS, 12 ГБ — айына 1500 теңгеден;
• Platinum: 250 минут, 50 SMS, 25 ГБ — айына 3000 теңгеден;
• Platinum+: 250 минут, 50 SMS, 25 ГБ + шектеусіз әлеуметтік желілер — айына 3900 теңгеден.
Барлық пакеттер Forte мобильді қосымшасына әлемнің кез келген жерінен тегін қол жеткізеді.
Ескерту: қаржылық қолжетімділіктен, акциялардан және әрбір клиент үшін қолайлы шарттары бар ең жақсы операторды, соның ішінде виртуалды операторды таңдау мүмкіндігінен басқа, Қазақстан Орталық Азия елдері арасында ең жақсы мобильді интернет жылдамдығымен де ерекшеленеді. Биыл наурыз айында Speedtest дерегінше, Қазақстандағы жүктеп алудың медиандық жылдамдығы 24,9 Мбит/с (бір жыл бұрын 18,7 Мбит/с) құрады.
Сонымен қатар, көрші Қырғызстанда мобильді интернеттің де, ұялы байланыстың да тарифтері тұрғындар үшін айтарлықтай қымбатырақ болса да, жылдамдық сәл төмен: 23,7 Мбит/с. Ал жан басына шаққандағы ЖҰТ-қе қатысты құн айырмашылығы соншалықты үлкен емес Өзбекстанда интернеттің медианалық жылдамдығы әлдеқайда төмен: небәрі 17,8 Мбит/с. Түрікменстанда бұл көрсеткіш небәрі 16,1 Мбит/с, Тәжікстанда небәрі 9,23 Мбит/с болған.